مفهوم‌ شناسی واژه‌ی «عزّت» و راه‌ های کسب آن

مقاله مفهوم‌ شناسی واژه‌ی «عزّت» و راه‌ های کسب آن یک پژوهش در موضوع عزت است. این مقاله دارای 8 صفحه‌ و بصورت فایل ورد (docx) قابل دانلود است.

امیدواریم مقاله مفهوم‌ شناسی واژه‌ی «عزّت» و راه‌ های کسب آن برای شما مفید واقع شود.فهرست مطالب و قسمتی از متن مقاله بصورت نمونه در زیر آورده شده است:

فهرست مطالب مقاله مفهوم‌ شناسی واژه‌ی «عزّت» و راه‌ های کسب آن

• چکیده
• طرح مسئله
• معنای لغوی و اصطلاحی «عزّت»
• تفاوت عزّت با تکبّر
• عزّت حقیقی و ظاهری
• کژراه¬های کسب عزّت واقعی
• نتیجه‌ی بحث
• منابع و مراجع

چکیده مقاله مفهوم‌ شناسی واژه‌ی «عزّت» و راه‌ های کسب آن

«عزّت» در اصل لغت به معنای شدّت و قهر و غلبه است و لازمه‌ی آن شکست ناپذیری و عدم چیره شدن در مقابل قوای دیگر است. برخی گمان کرده اند که واژه‌ی «عزّت» و «کرامت» هر دو به یک معنا بوده و معادل هم می باشند در حالیکه دقّت در معنای لغوی این دو کلمه، آنها را از یکدیگر متمایز می سازد. عزّت نفس، فضیلتی است که بین دو اخلاق رذیله قرار گرفته است و انسان در صورت انحراف از این صراط مستقیم، به دو مسیر انحرافی، یکی تکبّر و دیگر تذلّل گرفتار می شود.

قرآن کریم تمامی عزّت ها را تنها از آن خدا دانسته است و از اینرو دستیابی به عزّت حقیقی تنها در سایه‌ی تقرّب به خداوند ممکن است. راه کار عملی در راه رسیدن به عزّت واقعی همان اعتقاد و ایمان به مبدأ معاد و  انجام عمل صالح و شایسته در راستا آن است.

معنای لغوی و اصطلاحی «عزّت»

«کلمه‌ی عزّت به معنای نایابی است، وقتی می گویند فلان چیز «عزیز الوجود» است، معنایش این است که به آسانی نمی توان بدان دست یافت و عزیز قوم به معنای کسی است که شکست دادنش و غلبه کردن بر او آسان نباشد؛ بخلاف سایر افراد قوم که چنین نیستند؛ زیرا عزیز در بین خودش مقامی دارد،آیة الله جوادی آملی نیز در این زمینه بیان می دارند: «عزّت، حالت نفوذ ناپذیری است که مانع مغلوب شدن استپس با توجّه به تعاریف بالا می توان نتیجه گرفت که «عزّت» در اصل لغت به معنای شدّت و قهر و غلبه است و لازمه‌ی آن شکست ناپذیری و عدم چیره شدن در مقابل قوای دیگر است.

گذشته از این معنای حقیقی، واژه‌ی عزّت در معانی دیگری نیز در قرآن کریم به کار رفته است که از جمله‌ی آنها سخت و گران و نایاب است. و به طور کلّی واژه‌ی عزّت و مشتقّات آن 120 بار در قرآن کریم به کار رفته است.

تفاوت عزّت با تکبّر

برخی بر اثر ناآگاهی، عزّت را با تکبّر و ذلّت را با تواضع اشتباه می کنند و به خیال عزّت در منجلاب تکبّر غوطه ور می شوند و به جای تواضع، کارهای ذلّت بار انجام می دهند. از اینرو بزرگان دین به این موضوع هشدار داده اند که قبل از انجام کارها باید رذایل و فضائل ومرز بین آنها را شناخت.عزّت نفس، فضیلتی است که بین دو اخلاق رذیله قرار گرفته است و انسان در صورت انحراف از این صراط مستقیم، به دو مسیر انحرافی، یکی تکبّر و دیگر تذلّل گرفتار می شود.

در تعریف تکبّر گفته اند که «تکبّر یعنی انسان از روی عناد و سرکشی از قبول حقیقت امتناع ورزد از اینرو می توان نتیجه گرفت که هرجا عزّت نفس به جائی کشیده شود که باعث شود انسان حقی را زیرپا بگذارد و یا از پذیرش سخن حقّی امتناع ورزد، آنجاست که در ورطه‌ی تکّبر سقوط کرده و متّصف به این صفت رذیله گشته است.

عزّت حقیقی و ظاهری

شکّی نیست که خصیصه‌ی عزّت طلبی یکی از گرایش های فطری انسان بوده و در وجود هر فردی در همه‌ی اعصار و امصار وجود دارد. هر شخصی طبعاً به سمت عزّت نفس گرایش دارد و طبع او از ذلّت و دون مایگی متنفّر و منزجر است. ولی آنچه مهم است منشأ کسب این عزّت و راه پاسخگویی به این گرایش درونی است.

گروهی از افراد با غفلت از راه درست و منشأ حقیقی عزّت، به بیراه می روند و سعی می کنند تا عزّت از غیر منشأ حقیقی آن کسب کنند. ولی قرآن کریم با اشاره به منبع و سرچشمه‌ی حقیقی عزّت، عزّت حقیقی را مخصوص خداوند متعال دانسته و هرآنچه غیر او را عزّتی پوشالی و زوال پذیر معرّفی کرده است. از اینرو لازم است برای شناختن عزّت حقیقی و عزّت کاذب به مشأ عزّت نظری بیافکنیم.

کژراه های کسب عزّت واقعی

گاهی اوقات مشاهده‌ی قدرت و استیلای ظاهری برخی اربابان قدرت و سردمداران سلطه باعث می شود تا وجود انسان مقهور شکوه ظاهری آنها گردیده و لذا با تقرّب به آنها و پیشوا قرار دادن ایشان، به دنبال آن باشد تا به عزّت برسد. به طور مثال، فرعون در زمان خود درسایه‌ی حکومت وفرمانرواری خود و استثمار مردم، رعب و وحشتی در میان مردم حاکم کرده بود که باعث شده بود عزّت پوشالی از وی در اذهان مردم نقش بندد.

زمانی که ساحران برای مبارزه و مسابقه با موسی علیه السلام جمع شدند وقتی در مقابل فرعون قرار گرفتند خطاب به وی گفتند: «… بعزّة فرعون انّا لنحن الغالبون»[20] یعنی به عزّت فرعون که ما غلبه خواهیم کرد. چنین عزّت های پوشالی باعث می شود تا انسان از منشأ حقیقی عزّت یعنی خداوند غافل شده و با تقرّب به صاحبان آن به دنبال کسب عزّت باشد.

کلیدواژه ها

عزت نفس چیست – عزت نفس یعنی چه – مفهوم عزت نفس – مفهوم عزت – مفهوم شناسی عزت نفس – کسب عزت نفس – راههای کسب عزت – راه های کسب عزت نفس از دیدگاه قران