پژوهش آماری درباره حاشیه نشینی و آسیب های اجتماعی در شرق مازندران

مقاله حاشیه نشینی و آسیب های اجتماعی در شرق مازندران یک پژوهش آماری در زمینه آسیب شناسی اجتماعی است که شامل 27 صفحه و دارای جداول اطلاعاتی متنوع می باشد.

این مقاله رایگان است ولی مبلغ اندکی بابت هزینه نگهداری و دانلود آن از سرور بانک پروژه ، دریافت می شود.

در ادامه فهرست مطالب پژوهش آماری حاشیه نشینی و آسیب های اجتماعی در شرق مازندران و قسمتی از متن آن آورده شده است.

فهرست مطالب حاشیه نشینی و آسیب های اجتماعی در شرق مازندران

• مقدمه
• پیشینه تجربی
• چارچوب نظری
• فرضیه‌ها
• روش تحقیق
• جدول (1) میران آلفای کرونباخ (پایایی) گویه‌های هر طیف
• یافته‌ها
• یافته نمونه آماری
• جدول (2) بافت نمونه آماری
• تحلیل مدل ساختاری
• جدول (3)شاخص‌‌های برازش مدل نظری تحقیق
• شکل (1) برازش مدل نظری
• جدول (4) راهنمای شناسایی علائم اختصاری متغیرهای مدل
• بررسی فرضیه‌ها
• جدول (5) خلاصه نتایج آزمون فرضیه‌ها
• بحث
• پیشنهادها
• ملاحظات اخلاقی مشارکت نویسندگان
• منابع مالی
• تعارض منافع
• پیروی از اصول اخلاق پژوهش
• منابع و مآخذ

مقدمه: مسئله ‌حاشیه‌نشینی نه تنها منجر به سیاه نمایی چهره بیرونی شهر می‌شود بلکه دارای عواقبی نامطلوب و جبران ناپذیرتر است. شناسایی آسیب‌های اجتماعی ناشی از حاشیه نشینی، از مهمترین مسائل شهری است که باید آن را موردتوجه قرار داد. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه میان میزان ‌حاشیه‌نشینی با آسیب‌های اجتماعی شرق استان مازندران است.

 روش: روش پژوهش از نوع کمی، پیمایشی بود. جامعه آماری شامل افراد ساکن مناطق حاشیه نشین شرق استان مازندران بود که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 483 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه‌‌‌ای و سپس تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته بوده که تحلیل آن با مدل معادلات ساختاری و نرمافزار Amos صورت گرفت.

یافته‌ها: ‌حاشیه‌نشینی بر شکل گیری آسیب‌های اجتماعی گرایش به خشونت، مصرف مشروبات الکلی، قانون گریزی، احساس ناامنی، اختلالات روانی، اختالل در سلامت اجتماعی، گرایش به اعتیاد، بی‌اعتمادی، انزوای اجتماعی، ازخودبیگانگی اجتماعی، فقر اقتصادی و احساس محرومیت تأثیر مثبت دارد. همچنین نتایج معادلات ساختاری نشانگر برازش و قابل قبول بودن مدل نظری پژوهش بود.

 بحث: پدیده ‌حاشیه‌نشینی در مازندران حاصل و برون داد مشکلات اجتماعی و ساختاری درهم تنیده است و مسائل اجتماعی فراوانی را در پی دارد. لذا سیاست گذاران و مسئولان، باید در برنامه ریزی‌ها، توجه جدی تر و هماهنگ تری در جهت رفع نواقص و کاستی‌های مناطق حاشیه نشین اعمال کنند.

واژه‌های کلیدی: آسیبهای اجتماعی، اختلال در سلامت اجتماعی، حاشیه‌نشینی، خشونت.

مقدمه مقاله حاشیه نشینی و آسیب های اجتماعی آن در شرق مازندران

آسیب‌های اجتماعی ناشی از حاشیه نشینی، از مهمترین مسائل شهری است که باید آن را مورد توجه قرار داد؛ زیرا تجمیع و تراکم آسیب‌های اجتماعی در هر شهر و جامعه‌‌‌ای می‌تواند انسجام و همبستگی آن را مورد تهدید قرار دهد (صالحی امیری، 2012). فقر و ناتوانی یا عدم تمایل بازار رسمی اقتصاد شهر به جذب حاشیه نشینان، آنان را به بازار فعالیتهای غیررسمی می‌کشاند. بازاری که بخشی از محصولات آن در زمره امور ممنوع و بزهکارانه هستند.

کمبود یا فقدان مراکز تأمین خدمات امنیتی و انضباطی مانند پاسگاه‌ها و کلانتری‌ها در این مناطق آنها را بدل به مراکز امن و خالی از نظر برای افراد و گروههایی کرده است که به شیوه‌های بزهکارانه ارتزاق می‌کنند (کیانی نسب، 2014). چون در این محلات کنترل پلیسی و انتظامی محدود است لذا این محلات تبدیل به مأمن و سرپناه امن برای مجرمان شده است. در مناطق حاشیه نشین، سرقت برق، آب و گاز و تلفن نیز شایع است.

این اقدامات غیرمجاز در پاره‌‌‌ای از موارد منجر به وقوع حوادثی چون قتل و مصدومیت نیز می‌شود. ضمنا عدم نظارت و کنترل دقیق انتظامی و عدم امکان دسترسی سریع به پلیس را نیز می‌توان در حصول نتایج تأسفبار این نزاع‌ها مؤثر دانست (وطن پرست و محمدزاده مقدم، 2012).

بنابراین مناطق حاشیه‌نشین بافت‌هایی هستند که عمدتا مهاجران روستایی و تهیدستان شهری را در خود جای دادهاند و بدون مجوز و خارج از برنامه ریزی رسمی و قانونی توسعه شهری در درون یا خارج از محدوده قانونی شهرها به وجود آمدهاند و عمدتا فاقد سند مالکیت هستند و ازنظر ویژگی‌های کالبدی و برخورداری از خدمات رفاهی، اجتماعی و فرهنگی و زیرساختهای شهری شدیدا دچار کمبود هستند.

اگرچه پدیده ‌حاشیه‌نشینی در اکثر مناطق رو به توسعه ایران گزارش شده است؛ اما در استان وسیعی مانند مازندران که به نوعی قطب توسعه کشاورزی و گردشگری کشور محسوب می‌شود نیز نمود قابل توجهی یافته است.

آسیب اجتماعی نیز بهموازات ‌حاشیه‌نشینی شدت بیشتری یافته و در قالب پیامدهایی همچون: احساس ناامنی، اختلالات روانی، اختلال در سلامت اجتماعی، بی اعتمادی، انزوای اجتماعی، فقر اقتصادی و احساس محرومیت آشکار می‌شود. تاکنون تحقیقات جامعه شناسانه عمیِقِ تجربی در خصوص ‌حاشیه‌نشینی در این استان نسبتًاً محدود بوده است.

در واقع پدیده ‌حاشیه‌نشینی حاصل و برونداد مشکلات اجتماعی و ساختاری است که عمدتا براثر جریان سریع مهاجرت از شهرها به روستاها اتفاق می‌افتد. این پدیده اجتماعی، در کشورهای توسعه نیافته و درحال توسعه، پررنگ بوده و در فرایند مدیریت شهری تأثیرات منفی بیشتری دارد (لطفی، 2010).

نخستین و مهمترین نتیجه ‌حاشیه‌نشینی گسترده و بی رویه را می‌توان در فقر معیشتی دنبال کرد. همچنین بروز انواع بزه و کج رویه‌‌‌ای اجتماعی در مناطق حاشیه نشین از آمار قابل توجهی برخوردار است. مطالعات پیرامون ‌حاشیه‌نشینی مبین این واقعیت است که این مقوله پیامدهای اجتماعی و فرهنگی منفی به همراه داشته است. از سویی دیگر وجود تنوع فرهنگی و قومیتی و نبود هویت اجتماعی مشترک، در کنار عواملی از قبیل بی سوادی و بی ثباتی اجتماعی به تعارضات فرهنگی دامن زده و موجب می‌شود تا احساس تعلق اجتماعی در میان ساکنان مناطق حاشیه‌‌‌ای به شدت پایین باشد.

فقر فرهنگی نیز به موازات کمبودهای اقتصادی شدت بیشتری یافته و در قالب پیامدهایی همچون: سرقت، اعتیاد، خریدوفروش مواد مخدر، الکلیسم، روسپیگری و فحشا، ولگردی، ارتکاب جنایت و قتل، خودکشی، جرایم خشونت آمیز، تخریب اموال عمومی و نزاعهای دسته جمعی آشکار می‌شود. (عنبری و بقایی، 2014).

بنابراین شناسایی آسیب‌های اجتماعی ناشی از حاشیه نشینی، از مهمترین مسائل شهری است که باید آن را موردتوجه قرار داد؛ زیرا تجمیع و تراکم آسیب‌های اجتماعی در هر شهر و جامعه‌‌‌ای می‌تواند انسجام و همبستگی آن را مورد تهدید قرار دهد (امیری، 2012). فقر و ناتوانی یا عدم تمایل بازار رسمی اقتصاد شهر به جذب حاشیه نشینان، آنان را به بازار فعالیتهای غیررسمی می‌کشاند.

بازاری که بخشی از محصولات آن در زمره امور ممنوع و بزهکارانه هستند. کمبود یا فقدان مراکز تأمین خدمات امنیتی و انضباطی مانند پاسگاه‌ها و کلانتری‌ها در این مناطق آنها را بدل به مراکز امن و خالی ازنظر برای افراد وگروه‌هایی کرده است که به شیوه‌های بزهکارانه ارتزاق می‌کنند. (کیانی نسب، 2014). چون در این محلات کنترل پلیسی و انتظامی محدود است لذا این محلات تبدیل به مأمن و سرپناه امن برای مجرمان شده است. همچنین در مناطق حاشیه‌نشین سرقت برق، آب و گاز و تلفن نیز شایع است.

این اقدامات غیرمجاز در پاره‌‌‌ای از موارد منجر به وقوع حوادثی چون قتل و مصدومیت نیز می‌شود. ضمنا عدم نظارت و کنترل دقیق انتظامی و عدم امکان دسترسی سریع به پلیس را نیز می‌توان در حصول نتایج تأسفبار این نزاع‌ها مؤثر دانست (وطن پرست و محمدزاده مقدم، 2012).

به لحاظ فقر علمی ساکنان این مناطق و بیکاری وسیع و جهت رهایی یافتن مقطعی از برخی فشارهای روحی و غیره میل به استعمال مواد مخدر در این مناطق بیشتر است. انزوای اجتماعی و نبود اعتماد سبب شده تا رفتارهای مشارکتی نیز در میان ساکنان مناطق حاشیه‌‌‌ای شکل نگیرد و امکان بهرهبرداری از ابزارهای مشارکتی نظارت و کنترل اجتماعی فراهم نیاید (احمدی چال  سرا، 2017).

برای دانلود متن کامل پژوهش حاشیه نشینی و آسیب های اجتماعی آن در شرق مازندران روی دکمه زیر کلیک کنید.