ارتباط معنایی آیات در مسئله طلاق

مقاله ارتباط معنایی آیات در مسئله طلاق در سه حوزه اصول فقه، تفسیر و زبان شناسی یک پژوهش در زمینه طلاق است. این مقاله دارای 23 صفحه و بصورت فایل ورد (docx) قابل دانلود است.

امیدواریم مقاله ارتباط معنایی آیات در مسئله طلاق در سه حوزه اصول فقه، تفسیر و زبان شناسی برای شما مفید واقع شود.فهرست مطالب و قسمتی از متن مقاله بصورت نمونه در زیر آورده شده است:

فهرست مطالب مقاله ارتباط معنایی آیات در مسئله طلاق در سه حوزه اصول فقه، تفسیر و زبان شناسی

• چکیده
• طرح مسأله
• تبیین مفاهیم پایه
• جایگاه قرآن و مفهوم طلاق
• محدودة ارتباط معنایی آیات
• ارتباط معنایی تمام آیات
• ارتباط برخی از آیات با یکدیگر
• عدم وجود ارتباط معنایی بین آیات
• تحلیل
• اصول فقه و ارتباط معنایی آیات طلاق
• عام و خاص
• مطلق و مقید
• ناسخ و منسوخ
• مجمل و مفصل
• تفسیر و ارتباط معنایی آیات در مسئله طلاق
• ارتباط محور سوره­ها با آیات
• سیاق آیات و ارتباط معنایی
• سیاق آیات و ارتباط با معنای کلمات
• سیاق برخی از فقرات آیات با یکدیگر
• سیاق آیات قبل و بعد نسبت به آیه
• سیاق آیات با توجه به ترتیب نزول
• ارتباط آیات با شأن نزول
• زبان­شناسی و ارتباط­های معنایی آیات طلاق
• تلفیق مفهومی
• تأمل در کانون­های توجه
• نظریة ایزوتسو
•  معروف
• نتایج
• نظری
• کاربردی
•  منابع

فهرست جداول و تصاویر

• نمایه سنت های تکوینی تشریع طلاق
• نمایه­ تلفیق مفهومی استبدال زوج مکان زوج

چکیده مقاله ارتباط معنایی آیات در مسئله طلاق در سه حوزه اصول فقه، تفسیر و زبان شناسی

گستره ارتباط معنایی آیات، بسیار وسیع است، ولی اهداف، روش­های علوم و تفکیک مرزهای دانش­، سبب شده در هر دانشی به برخی از ابعاد ارتباط بین آیات توجه شود؛ برای دستیابی به نگرشی همه­ جانبه در مسئله طلاق باید ارتباط معنایی آیات در تمام جهات پنهان و آشکار مورد ملاحظه قرار گیرد. در این مقاله ضمن تبیین تعامل معانی آیات در سه حوزه دانش اصول فقه، تفسیر و زبان­شناسی سعی شده مقولاتی نظیر عام و خاص، مطلق و مقید، ناسخ و منسوخ مورد بررسی قرار گیرد.

طرح مسأله

آیات قرآن در جهات مختلف با یکدیگر ارتباط دارند. فهم کامل و همه جانبه مفاهیم، موضوعات و احکام یک مسئله در قرآن، منوط به توجه همه جانبه به ابعاد ارتباط معنایی آیات می‌­باشد. مسئله طلاق نیز از اهم مسائلی است که باید بر مبنای اصل (أن القرآن یفسر بعضه علی بعض) در همه لایه­ ها و جهات ارتباطی آیات مورد بازبینی قرار گیرد. ولی متأسفانه به جهت بی ­توجهی به این نکته، نگرش­‌های مربوط به مسئله طلاق، نگرش­‌های کامل و مطابق با واقعی نیست.

اصول فقه و ارتباط معنایی آیات طلاق

یکی از دانش­هایی که در کنار سفره قرآن نشسته و از آن بارور شده، دانش اصول فقه است که از متدلوژی فقه بحث می‌­کند> (صدر، 1405ق: ج2، ص31). <اصول فقه، علمی است که غایت آن قدرت بر استنباط احکام شرعیه از مدارک اصلی آن است> (نائینی، 1404ق: ج2 1،ص29). بسیاری از مقولات اصول فقه فقط در فرآیند اجتهاد و استنباط احکام کارآیی دارد، مطالبی نظیر مقدمه واجب، اجماع، استصحاب و … از این قبیل است. ولی بعضی از مطالب اصول فقه هم می‌‎تواند در خدمت استنباط حکم درآید و هم می‌­تواند فراتر از این حوزه در سایر بخش‎‌های دین کارآمد باشد.

عام و خاص

گاهی حکم عامی در قرآن بیان شده و عمومیت این حکم به وسیله آیه دیگری تخصیص یافته است. اگر ارتباط معنایی آیات مخصّص با آیات عام در مسئله طلاق مورد ملاحظه قرار نگیرد؛ حکم حقیقی و نفس­الأمری از آن فهمیده نمی­شود. <ایجاد ارتباط بین عام و خاص، سبب می‌­شود، گستره شمول عام، تحدید گردد. این تحدید گاهی از طریق تضییق یا توسعه حکم و گاهی از طریق تضییق و توسعه موضوع است. در قرآن موارد زیادی از آیات عام تخصیص یافته وجود دارد> (سیوطی، بی­تا: الاتقان فی علوم القرآن، ص 319).

ارتباط محور سوره­ ها با آیات

به زعم عدم نزول یک­باره قرآن، آیات هر سوره نوعی وحدت موضوعی دارند و هر سوره به گونه­ای منشوروار در جهت محورهایی حرکت می‌­کند (مسلم، 1418ق: ص 58). نظر علامه طباطبایی 1 نیز چنین است. ایشان در مقدمه تفسیر برخی از سوره­‌ها موضوعات و محورهای اصلی را بیان می‌­کنند هماهنگی کلی آیات در یک سوره دارای شگفتی­‌های بسیار است و سوره­ ها همانند خطوط پراکنده و بی‎نظمی نیستند که هیچ­گونه ارتباط ساختاری میان آنها وجود نداشته باشد.

زبان­شناسی و ارتباط­ های معنایی آیات طلاق

بر اساس تحلیل ­های زبان­شناسی نیز می­توان، وجوه ارتباط­های معنایی پنهان­تر و جدید­تری را در بین آیات یافت. در برخی از این رویکردها می­توان تعابیر زبانی را با پردازش­های ذهنی مرتبط نمود. تعابیر زبانی می­توانند با تحلیل­های خاص <شناختی> معبری برای وصول به مراد متکلم باشند. گزینش واژه­ها و نوع ترکیب، می­تواند وسیله ­ای برای وصول به دریافت­ های بیشتری باشد.یکی از نظریه ­پردازان معاصر در این­باره می­نویسد: <زبان­شناسی شناختی، از دستاوردهای خاصی در تحلیل تعابیر زبانی سود می­جوید.

کلیدواژه ها

طلاق – ارتباط آیات درباره طلاق – آیات و طلاق