صنعت حمل و نقل هوایی

مقاله زیر به معرفی صنعت حمل و نقل هوایی در ایران ، نحوه خصوصی سازی این صنعت و تاثیر آن بر صنعت گردشگری و … می پردازد. این مقاله در 52 صفحه و در قالب فایل ورد قابل دریافت است.

قسمت هایی از این مقاله در ادامه آمده است و برای دریافت فایل کامل این مقاله می بایست آن را خریداری و دانلود نمایید:

مقدمه

امروزه حمل و نقل را به عنوان یكی از پایه های اساسی توسعه متوازن و پایدار كشورها می دانند چرا كه شبكه های حمل و نقل با مولفه های مهمی چون اقتصاد، امنیت و عدالت ارتباط تنگاتنگ پیدا كرده است. با مروری به فرآیند توسعه اقتصادی و اجتماعی كشورها، همبستگی مستقیم بین توسعه حمل و نقل و دستیابی به نرخ رشد اقتصادی بالاتر به وضوح به چشم می خورد.

به عبارتی با افزایش ارزش افزوده بخش حمل و نقل افزایش تولید ناخالص داخلی را مشاهده می كنیم و این همان دلیلی است كه توسعه اقتصادی را به توسعه بخش حمل و نقل وابسته می دانند و از آن به عنوان فعالیت های زیربنایی رشد و تحول اقتصادی یاد می نمایند.

در اهمیت نظام حمل و نقل كارآمد همین بس كه آن را به نیروی محركه یا موتور توسعه تعبیر می نمایند و كارآمدی و توانمندی آن را زمینه ساز توسعه پایدار و عدالت محور می دانند.عملكرد و سودمندی صنعت حمل و نقل هوایی نسبت به سایر روش های حمل و نقل شاید فراتر از ارایه خدمات جابجایی و نقل و انتقال باشد؛ چرا كه حمل و نقل هوایی شیوه زندگی اقتصادی، نگرش های اجتماعی و فرهنگی ما را متأثر كرده و در شكل دهی وضعیت تاریخی، سیاسی جوامع تأثیرگذار می باشد.

حمل و نقل هوایی به همان اندازه كه تغییرات اقتصادی ایجاد می كند، باعث به وجود آمدن تغییرات جامعه شناختی نیز می شود.با این مقدمه خالی از لطف نخواهد بود كه به بررسی عملكرد جهانی صنعت حمل و نقل هوایی در شرایط فعلی و انتظارات فعالان این صنعت از دولت ها بپردازیم.

فرودگاه امام خمینی (ره)

موقعیت مناسب ایران به دلیل قرار داشتن در شاهراه ارتباطی مناطق شرق و غرب آسیا با اروپا، ذهن مسؤولین و کارشناسان کشور را به این مساله معطوف نموده است که چگونه میتوان از این موقعیت خدادادی نهایت استفاده را برد؟ در این راستا احداث فرودگاه امامخمینی(ره) به منظور پاسخگویی به نیازهای مسافرتی حمل ونقل هوایی داخلی و بین المللی و جذب پروازهای ترانزیت بین المللی در جهت دستیابی به جایگاه ایران به عنوان قطب اصلی و كانال عبوری پروازهای بین المللی و بهره­برداری بیشتر از صنعت توریسم مورد توجه خاص قرار گرفته است. بحث ساخت یک فرودگاه بین المللی در خارج از محدودة شهر تهران از سال ۱۳۴۷ تاکنون مطرح بوده است. دلایلی که برای توجیه این کار بیان شدهاند، عبارتند از:

۱- موقعیت فعلی فرودگاه اصلی کشور (مهرآباد) در داخل شهر تهران باعث ایجاد آلودگی صوتی بسیاری در محدوده مناطق مسكونی و شهری می‌گردد؛

۲- ظرفیت پایین و عدم پاسخگویی به نیازهای روزافزون حملونقل هوایی و عدم امکان اجرای طرحهای گسترش زیربنایی در فرودگاه مهرآباد؛

۳- دومنظوره بودن فرودگاه (نظامی – غیرنظامی) و تداخل پروازهای نظامی و غیرنظامی؛

۴- استفاده از ظرفیتهای بوجود آمده (با توجه به افزایش حجم عملیات پرواز) مانند ارائة خدمات پروازی به هواپیماهای خارجی و عبوری.

آزادسازی نرخ بلیت هواپیما

نرخ حمل و نقل هوایی مسافر در داخل كشور همیشه موضوع بحث و مناقشه بوده و بخشهای مختلف (اعم از مصرف‌كننده، سیاست‌گذار و شركتها) نظرات متفاوتی نسبت به آن دارند. عده‌ای موافق افزایش قیمت بلیت‌ هواپیما در پروازهای داخلی و رساندن آن به قیمت‌های جهانی و دریافت كلیة هزینه‌های شركت‌های هواپیمایی از مسافرین به صورت مستقیم هستند و عده‌ای دیگر افزایش قیمت‌ها را بصورت تدریجــی و گام به گام توصیه می‌كنند (یا به منظور تناسب دادن آن با وضعیت اقتصادی جامعه و یا صرفاً بدلیل وارد نكردن شوك اقتصادی غیرقابل پیش‌بینی). عده‌ای دیگر نیز خواهان عدم افزایش قیمت بلیت هواپیما و یا حداقل تناسب منطقی آن با قیمت سایر روش های حمل و نقل می‌باشند.

قیمت‌گذاری یك ساعت پرواز مسافر علاوه بر پارامترهای عملیاتی شركتها، به بسیاری عوامل دیگر موجود در جامعه، ساختار اقتصادی، شبكه حمل ونقل، نگاه اقتصادی و غیره بستگی تنگاتنگ دارد و همچنین بر كسی پوشیده نیست كه در این روزگار، حمل و نقل هوایی نقش مؤثری در رشد و توسعه اقتصادی ایفا می‌كند (نرخ رشد حمل و نقل هوایی بطور متوسط دو برابر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی است)،به خصوص در كشور وسیع ما كه شبكة حمل ونقل زمینی (ریلی و جاده‌ای) و حمل ونقل دریایی از همه نظر ناكافی و ناكارآمد می‌باشد، حمل ونقل هوایی اهمیت ده­ چندان در توسعة اقتصادی پیدا می‌كند.

ضرورت و نحوه خصوصی‌سازی صنعت هوایی کشور

در سال های اخیر خصوصی‌سازی در بخش های مختلف اقتصادی به عنوان یكی از مهم‌ترین رویكردهای دولت مطرح گردیده و در این راستا و برای اصلاح وضعیت نامطلوب فعلی صنعت هوایی كشور به عنوان یكی از اركان اساسی مورد توجه قرار گرفته است. اتخاذ روش صحیح خصوصی سازی موجب ایجاد فضای رقابتی در صنعت می شود كه از ضروریات جذابیت صنعت برای سرمایه گذاران می باشد. انحصار فعلی موجود در حمل و نقل هوایی و نقش دولت در ان موجب عدم تمایل سرمایه گذاران به این صنعت شده است. وجود فضای رقابتی علاوه بر سود اور نمودن فعالیت در این بخش موجب بهبود ارایه خدمات نیز می‌گردد.حركت به سمت خصوصی سازی با یكسان سازی نرخ ارز و رساندن قیمت سوخت هواپیما به قیمتهای جهانی آغاز گردید و انتظار می رفت كه با ازادسازی نرخ بلیت هواپیما این سیاست دنبال گردد.