خیار مجلس در بیع الکترونیکی

مقاله خیار مجلس در بیع الکترونیکی یک پژوهش در زمینه بررسی مفهوم و مستندات خیارمجلس است. این مقاله شامل 24 صفحه و بصورت فایل ورد (docx) قابل دانلود است.

امیدواریم مقاله خیار مجلس در بیع الکترونیکی برای شما مفید واقع شود. فهرست مطالب و قسمتی از متن مقاله بصورت نمونه در زیر آورده شده است:

فهرست مطالب مقاله خیار مجلس در بیع الکترونیکی

• چکیده
• مقدمه
• مفهوم خیار مجلس
  • معنای لغوی خیار
  • دانش واژه ی خیار
• مستندات خیار مجلس سنت
• أن البائعین بالخیار ما لم یفترقا فإذا أفترقا فلا خیار لواحد منهما
• ماهیت خیار مجلس
• مبنای خیارمجلس
• خصوصیات خیار مجلس
  • اختصاص خیارمجلس به بیع
  • ابتدای آن از حین وقوع عقد
• تاریخچه و چیستی تجارت الکترونیکی
  • تاریخچه
  • چیستی تجارت الکترونیکی
• مفهوم قراردادهای الکترونیکی
  • قرارداد
  • تعهد و التزام
  • ایقاع
• شیوه‌های انعقاد قراردادهای الکترونیکی
• نگرش‌های مطروح در بحث
  • نگرش اول (دیدگاه مخالفین)
  • نگرش دوم (دیدگاه موافقین)
  • دیدگاه برگزیده
• مسقطات خیار مجلس در بیع الکترونیکی
  • شرط سقوط خیارمجلس در ضمن عقد
    • شرط عدم خیار شود
    • شرط عدم فسخ شود
    • اسقاط خیارمجلس شرط شود
  • اسقاط خیارمجلس بعد از عقد
  • جدا شدن (افتراق) طرفین قرارداد
  • تصرف در موضوع قرارداد
• نتیجه گیری

چکیده مقاله خیار مجلس در بیع الکترونیکی

خیار یعنی اختیار فسخ عقد لازم که از طرف قانونگذار و برای حمایت از طرفین قرارداد به آنها داده می‌شود که یکی از اقسام این خیارات، خیارمجلس است. در فقه امامیه و به تبع آن در قانون مدنی ایران، خیار مجلس از مختصات عقد بیع می‌باشد. ما در مقاله حاضر ضمن بررسی مفهوم و مستندات خیارمجلس، می‌پردازیم به بررسی این مسأله که آیا می‌توان احکام خیارمجلس را در بیع الکترونیکی جاری ساخت یا خیر؟

مقدمه مقاله خیار مجلس در بیع الکترونیکی

در رابطه با این مسئله کتابی نوشته نشده است، شاید به این دلیل که این مسئله، جزء مسائل نوین و مستحدثه می‌باشد، اما مقالاتی چند، به طور کلی راجع به جایگاه خیارات متعدد در قراردادهای الکترونیکی پرداخته اند و یک مقاله به طور اختصاصی به بررسی خیار مجلس در بیع الکترونیکی پرداخته که ضمن بررسی خیارمجلس و بیع الکترونیکی و بیان نگرش‌ها در رابطه با این مسأله، به بررسی خیارمجلس در مصادیق و اقسام معامله از راه دور، از جمله زمانی که طرفین از طریق اینترنت معامله میکنند، یا ازطریق تلفن، نامه و مکاتبه اعم از کاغذی و الکترونیکی، پرداخته است.

ما در این مقاله به طور کلی تفکیک قائل شده ایم بین معاملاتی که طرفین همزمان ارتباط فکری و معنوی دارند (اصطلاحا آنلاین) هستند با زمانی که هر دوطرف ارتباط فکری و معنوی همزمان ندارند (اصطلاحا آفلاین) هستند، صرف نظر از شیوه‌های انعقاد این قرارداد که از چه طریقی منعقد شده اند، فرض را بر این گذاشتیم که انعقاد از طریق تلفن، تلگرام، تلکس، نمابر، اینترنت و … همه شیوه‌های انعقاد قرارداد الکترونیکی هستند و لذا با وحدت ملاک در همه آنها (الکترونیکی بودن و انعقاد از راه دور)، فقط از لحاظ جنبه و بعد آنلاین و آفلاین بودن طرفین عقد بررسی شده است.

مستندات خیار مجلس سنت

از نظر مستند و دلیل، خیار مجلس دارای پشتوانه قوی و محکمی است. روایات متعددی در این باره وجود دارد که به روشنی دلالت بر جواز خیار مجلس می‌کند. از جمله روایاتی که گویای این مطلب هستند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1. المتبایعان بالخیار ما لم یفترقا عن مکان. هما، فاذا یتفرقا فقد وجب البیع.
2. المتبایعان بالخیار ما لم یفترقا، أو یکون بیعهما عن خیار، فان کان بیعهما عن خیار فقد وجب البیع.
3. من اشتری بیعا، فوجب له بالخیار إن شاء أخذه، و أن شاء ترکه، ما لم یفارقه صاحبه، فان فارقه فلاخیار له.
4. أن البائعین بالخیار ما لم یفترقا فإذا أفترقا فلا خیار لواحد منهما.

 شیخ انصاری(ره) در مورد افتراقی که در احادیث آمده، می‌فرماید: معنای ایجاد تفرقه ای که مسقط خیار است، نسبت به شکل اجتماعی که در حال عقد برای آن دو حاصل شده به دست می‌آید، (یعنی معنای افتراق نسبی و اضافی است و با توجه به بافت اجتماعی، حاصل می‌شود). پس زمانی که افتراق نسبی-گرچه به حداقل آن هم حاصل شود، خیار از بین می‌رود.

بنابراین (در صدق افتراق) گام برداشتن معتبر نیست. لذا از بعضی از علما حکایت شده است که با کم ترین جابه جایی هم افتراق حاصل می‌شود. و لذا خیار مجلس تا زمان افتراق و جدایی طرفین قرارداد، به اعتبار خود باقی است، بنابراین زمانی که جدایی حاصل شد، خیار مجلس از بین می‌رود و عقد بیع از این جهت، حالت لزوم پیدا می‌کند.

تاریخچه تجارت الکترونیکی

واژه تجارت الکترونیکی اولین بار توسط سام وایت مور(same Whitmore) در سال 1994 به کار برده شده است، لیکن سابقه تاریخی آن را باید در اواسط دهه 1990 میلادی جستجو کرد، زیرا رشد فزآینده بهره گیری از اینترنت در انجام فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، اذهان عمومی را به سمت واژه تجارت الکترونیکی سوق داد و اندیشه تجارت شبکه ای و اینترنتی در سراسر دنیا، دستاوردهای فناوری اطلاعات را در عرصه تجارت نیز متحول کرد.

ایقاع

در تعریف ایقاع می‌توان گفت: « انشاء اثر حقوقی است که با یک اراده انجام می‌شود». در ایقاع آنچه صورت می‌پذیرد، کاری ارادی است که به منظور رسیدن به هدف خاص انجام می‌پذیرد در نتیجه، اثری که بر ایقاع مترتب می‌شود دلخواه فاعل است. نتیجه انشاء، اثر حقوقی است. ایقاع با یک اراده واقع می‌شود و نیاز به توافق ندارد. پاره ای از ایقاع‌ها با یک اراده واقع می‌شود و اثر می‌کند مانند طلاق، فسخ، حیازت مباحات و تنفیذ(، ولی بخش دیگر که در حقوق دیگران اثر مستقیم دارد، با یک اراده به وجود می‌آید، لیکن با رد مخاطب آن از بین می‌رود مانند وصیت عهدی.

ماهیت خیار مجلس

اصل بر لزوم قراردادها است و پس از تشکیل یک قرارداد، هیچ یک از طرفین نمی تواند عقد لازم را جز در موارد معین به هم بزند. اما گاهی یک طرف با داشتن حق فسخ می‌تواند قراردادرا فسخ کند، این اختیار فسخ عقد که به حکم قانون و برای حمایت از طرف به او داده می‌شود خیار نام دارد که یکی از اقسام این خیارات، خیارمجلس است.

مفهوم قراردادهای الکترونیکی

امروزه باید پذیرفت که با گسترش وسایل ارتباط از راه دور، جهان به دهکده ای تبدیل شده که در آن، تشکیل قرارداد به عنوان یکی از روابط مورد نیاز نمی تواند همواره از طریق ارتباط مستقیم و فیزیکی انجام گیرد. از این رو «طرفین یک توافق مکن است همدیگر را ندیده و حتی هیچ مکالمه تلفنی هم با یکدیگر نداشته باشند». انعقاد قرارداد در فضای مجازی به طور کلی، مشابه با انعقاد آن در دنیای واقعی است و از این لحاظ، تفاوت عمده ای بین این دو فضا وجود ندارد و لذا حقوق دانان عموما ار ارائه تعریف جداگانه ای برای قراردادهای الکترونیکی پرهیز می‌کنند.

جدا شدن (افتراق) طرفین قرارداد

یکی از عوامل سقوط خیارمجلس، جدا شدن فروشنده و خریدار از یکدیگر است و شکی نیست که با افتراق طرفین خیار مجلس ساقط می‌شود و هم چنین تفرقه دلیل بر رضایت طرفین نسبت به عقد نیست.

معنای حادث شدن تفرقه (و جدایی افتادن میان بایع و مشتری) که مسقط خیار است، افتراقشان نسبت به هیئت اجتماعی ای است که در حال عقد برای آن دو حاصل بود. بنابراین هرگاه افتراق نسبی_هرچند به حداقل آن معنا هم مثلا یک قدم_ حاصل شود، خیار از بین می‌رود. از این رو (در صدق افتراق) قدم برداشتن معتبر نیست. بنابراین از برخی علما حکایت شده است که (از افتراق) تعبیر به کم ترین جابجایی کرده اند و ظاهرا بیان «خطوه» در برخی عبارت‌ها به خاطر بیان حداقل مصداق افتراق است.

نتیجه گیری مقاله خیار مجلس در بیع الکترونیکی

خیار مجلس، اختیاری است برای فسخ عقد که قانونگذار و شارع به طرفین عقد بیع داده است، لذا با الغا خصوصیت از بیع و با توجه به ماهیت و مبنای خیار مجلس و شرایط تحقق آن، می‌توان گفت که در رابطه با ثبوت خیار مجلس در بیع الکترونیکی، باید بیشتر به قصد و نیت طرفین معامله اهمیت داد، به عبارتی آنچه مهم است ارتباط فکری طرفین معامله است نه وضعیت مادی و ظاهری و فیزیکی آنان. لذا به نظر می‌رسد می‌توان وجود خیار مجلس را در بقیه عقود لازم از جمله بیع الکترونیکی که ملاک جعل خیار مجلس در آن‌ها وجود دارد، تسری داد.

کلیدواژه ها

خیار مجلس چیست – خیار مجلس در قانون مدنی – خیار مجلس در فقه – خیار مجلس در حقوق – بیع الکترونیکی – بیع الکترونیکی چیست – خیار مجلس در بیع – خیارات در بیع الکترونیکی