شرکت سهامی چیست؟

شرکت سهامی شرکتی است که با رعایت مقررات قانونی مدنی راجع به شرایط صحیح قراردادها و قواعد اختصاصی قانون تجارت و ثبت شرکت‌ها و شرایط مورد توافق بین شرکا برای امور انتفاعی اعم از تجارتی و غیرتجارتی تشکیل و سرمایه آن به سهام متساوی‌القیمه تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها و سود حاصله است.

فهرست مطالب مقاله ی شرکت سهامی

• مقدمه
• تعریف
• شرکت سهامی عام و خاص
• شرکت سهامی عام
• سرمایه اولیه
• سرمایه نقدی و تعهدی و پذیره نویسی
• ورقه تعهد و سهام
• تشکیل و ثبت شرکت
• شرکت سهامی خاص
• اساسنامه
• نام شرکت
• موضوع شرکت
• مد‌ت شرکت
• مرکز اصلی شرکت
• شعبه یا شعبات شرکت
• سرمایه شرکت
• سهام شرکت
• مجمع عمومی
• مدیران و بازرسان
• تغییر اساسنامه
• انحلال شرکت
• سهام شرکت
• سهم و سهمیه
• ورقه سهم
• شکل و مندرجات سهم
• مبلغ اسمی ورقه سهم
• قطعات سهم
• انواع سهم
• سهام با نام و بی‌نام
• سهام ممتاز
• سهام نقدی و غیر نقدی
• سهام انتفاعی و مؤسس
• گواهینامه موقت سهام
• تعهد پرداخت یا پذیره نویسی
• تبدیل سهام
• مجمع عمومی
• انواع مجامع عمومی
• مجمع عمومی مؤسس
• وظایف
• حق حضور و رأی و اکثریت
• مجمع عمومی عادی
• وظایف
• حد نصاب
• حق حضور و رأی و اکثریت
• مجمع عمومی فوق‌العاده
• مجمع عمومی عادی به طور فوق‌العاده
• تابعیت شرکت و تعهدات سهامداران
• مقررات مربوط به دعوت و تشکیل مجامع عمومی
• هیئت مدیره
• تعریف و انتخاب
• هیئت رئیسه
• مد‌ت مدیریت
• وثیقه مدیران
• جلسات هیئت مدیره
• مدیر عامل
• اختیارات مدیران
• وظایف مدیران
• مسئولیت مدیران
• معاملات ممنوعه
• مقرری مدیران
• بازرسان شرکت
• تعریف و انتخاب
• اشخاص ممنوع از انتخاب
• وظایف و اختیارات بازرسان
• مسئولیت بازرسان
• حق الزحمه
• تغییرات در سرمایه
• مقدمه و تعریف
• طریقه قانونی افزایش
• طریق کاهش
• انحلال و تصفیه شرکت‌های سهامی
• انحلال قانونی
• انحلال قضایی
• انحلال در صورت ورشکستگی
• تصفیه
• مدیر یا مدیران تصفیه
• مد‌ّت ماموریت
• شخصیت حقوقی شرکت در دوره تصفیه
• وظایف هیئت تصفیه
• نظارت در امر تصفیه
• بطلان شرکت
• منابع و مآخذ

تعریف شرکت سهامی

در ماده اول قانون مزبور شرکت سهامی چنین تعریف شده: «شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی آنهاست.» و سپس برای رفع این قدی که طبق ماده ۳۱ قانون تجارت شرط شرکت سهامی اشتغال به امور تجارتی بود در ماده ۲ تصریح کرد که: «شرکت سهامی شرکت بازرگانی محسوب می‌شود ولو اینکه موضوع عملیات آن امور بازرگانی نباشد.»

شرکت سهامی عام و خاص

به موجب ماده ۳ لایحه قانونی «شرکت سهامی» به دو نوع تقسیم می شود:

نوع اول: شرکت‌هایی هستند که مؤسسین آنها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تأمین می‌کنند. این گونه شرکت‌ها شرکت سهامی عام نامیده می‌شوند.

نوع دوم: شرکت‌هایی هستند که تمام سرمایه آنها در موقع تأسیس منحصراً توسط مؤسسین تأمین گردیده است. این گونه شرکت‌ها شرکت سهامی خاص نامیده می‌شوند.

شرکت سهامی عام

سرمایه اولیه

سرمایه اولیه در شرکت‌های سهامی عام در موقع تأسیس از پنج میلیون ریال نباید کمتر باشد.

در صورتیکه سرمایه شرکت بعد از تأسیس به هر علّت از حداقل مذکور کمتر شود باید ظرف یک سال نسبت به افزایش سرمایه تا میزان حداقل مقرر اقدام به عمل آید یا شرکت به نوع دیگر از انواع شرکت‌های مذکور در قانون تجارت تغییر شکل یابد وگرنه هر ذینفع می‌تواند انحلال آن را از دادگاه صلاحیت‌دار درخواست کند. هر گاه قبل از صدور رأی قطعی موجب درخواست انحلال منتفی گردد دادگاه رسیدگی را موقوف خواهد نمود.

سرمایه نقدی و تعهدی و پذیره نویسی

به موجب ماده ۶ برای تأسیس شرکت‌های سهامی عام مؤسسین باید حداقل بیست درصد سرمایه شرکت را خود تعهد کرده و حداقل سی و پنج درصد مبلغ تعهد شده را در حسابی به نام شرکت در شرف تأسیس نزد یکی از بانک‌ها تودیع نمایند. به این ترتیب شرکتی که مثلاً با پنج میلیون ریال تأسیس می‌شود باید سیصد و پنجاه هزار ریال نقداً سپرده و سپس آگهی برای دعوت سایرین انتشار دهد.

ممکن است قسمتی از تعهد مؤسسین سرمایه غیرنقدی باشد در این صورت باید عین آن با مدارک مالکیت در همان بانکی که برای پرداخت مبلغ نقدی حساب باز شده است تودیع گردد. در مواردی که سرمایه به شکل تعهدی است باید از طرف مؤسسین پذیره نویسی به عمل آید.

ورقه تعهد سهام

پس از آنکه اعلامیه پذیره نویسی توسط مؤسسین در جراید، آگهی و یک نسخه از آن نیز نزد بانکی که اوراق تعهد سهام را در اختیار علاقمندان قرار خواهد داد فرستاده شد، کسانی که مایل به خرید سهام شرکت در شرف تأسیس باشند ظرف مدتی که در اعلامیه تصریح شده به بانک مراجعه و هر چند ورقه تعهد سهام که مایل باشند امضاء خواهند نمود و مبلغی را که نقداً باید پرداخت شود تأدیه کرده و رسید دریافت خواهند داشت.

ورقه تعهد سهام باید حاوی نکات زیر باشد:

1. نام و موضوع مرکز اصلی و مد‌ّت شرکت
2. سرمایه شرکت
3. شماره و تاریخ و اجازه انتشار اعلامیه پذیره نویسی و مرجع صدور آن
4. تعداد سهامی که مورد تعهد واقع شده
5. نام بانک و شماره حسابی که مبلغ لازم توسط پذیره نویسان باید به آن حساب پرداخت شود.
6. هویت و نشانی کامل پذیره نویس
7. قید اینکه پذیره نویس متعهد است مبلغ پرداخت نشده سهام مورد تعهد را طبق اساسنامه شرکت پرداخت نماید.

برای مشاهده ی سایر مطالب مرتبط با مقاله ی “شرکت سهامی”، بر روی مقالات رشته ی حسابداری کلیک کنید.