آموزش الکترونیکی ( E-Learning )

بشر از مدت‌ها پیش پی به اهمیت آموزش برد و در این راستا سعی در برداشتن موانع موجود بر سر راه این مهم کرده است. مثلا’ سعی در پیدا کردن راهی داشتند که نیاز به حضور معلم و متعلم هر دو در یک مکان نباشد، بلکه از راه دور بتوان شخصی را آموزش داد. این مسأله آموزش از راه دور (distant learning) در دنیای امروزی که دنیای اطلاعات و فناوری اطلاعات گفته می‌شود، به صورت E-Learning یا آموزش الکترونیکی در آمده است. از طرف دیگر لزوم این مسأله را نمیتوان فقط به دلیل وجود تکنولوژی اینترنت دانست، بلکه فرهنگ و نحوه رندگی امروزی این چنین ایجاب می کند.
یکی از نمونه های آموزش الکترونیکی تأسیس دانشگاه‌ های مجازی‌ست که تدریس از طریق اینترنت انجام می‌گیرد. در این مقاله ابتدا به مسایلی که در تأسیس و اداره دانشگاه‌‌های مجازی به آنها برمی خوریم و باید در نظر گرفته شود، می پردازیم. سپس اهمیت و لزوم تأسیس چنین دانشگاه‌‌هایی و تأثیراتی که وجود این دانشگاه‌ ها در جامعه‌ی امروزی بشر می گذارد را، بررسی می کنیم.

آموزش الکترونیکی (E-Learning )چیست؟
در دنیای الکترونیکی امروز، دانش آموزی نیز به صورت الکترونیکی امکان پذیر گشته است و در این راستا دانشگاه‌‌های مجازی تأسیس شده اند.
از مزایای یک محیط آموزشی تحت web می توان به مسایلی همچون امکان ارایه حجم زیادی از اطلاعات توسط استادان بر روی web و امکان استفاده online برای دانشجویان اشاره کرد. به این ترتیب، دانشجویان از هر جای دنیا، می توانند با کم‌ترین هزینه به این مطالب دسترسی پیدا کنند. اما در محیط آموزشی مانند دانشگاه، باید در نظر داشت که هدف، یادگیری دانشجویان است و نه فقط ارایه مطالب. بنابراین باید در کنار ارایه مطالب، امکان فعالیت‌های آموزشی دیگر و ارتباط دو طرفه‌ی دانشجو و استاد را برای تک تک درس‌های ارایه شده، به وجود آورد.
از جمله مسایل دیگری که در طراحی و پیاده سازی یک دانشگاه اینترنتی (و به اصطلاح معروف مجازی) باید در نظر گرفت، مسایل امنیتی (security) است. در این زمینه می‌توان آموزش از طریق Internet را با آموزش‌‌های الکترونیکی قدیمی که از طریق CD صورت می‌گرفته، مقایسه کرد. تهیه CD، مشکلاتی از قبیل هزینه تولید، توزیع و به روز نگه داشتن اطلاعات CDها را دربردارد؛ و بنابراین فقط از عهده شرکت‌‌های بزرگی همچون شرکت‌‌های هواپیمایی برمی‌آید. اما امروزه استفاده از web هزینه‌‌هایی همچون توزیع و به‌روزگردانی را بسیار کاهش می‌دهد. اما در کنار این مسایل، استفاده از web، در نظر گرفتن نکات ایمنی (security) را ایجاب می‌کند. مسایل امنیتی در تکنولوژی اطلاعات را می‌توان در دو گروه دسته‌بندی کرد: (۱) مکانیسم‌‌های امنیت اطلاعاتی، که شامل ذخیره سازی و پردازش امن اطلاعات است (مثلا’ authentication، authorization، کنترل دسترسی و …)؛ و (۲) مکانیسم‌‌های امنیت در ارتباطات، یعنی امنیت در انتقال اطلاعات (پروتوکل‌‌های مطمئن برای لایه‌‌های مختلف، distributed authentication، public-key infrastructure و …).
از طرف دیگر، دانشگاه ها باید با مسأله زیاد شدن تعداد دانشجویان و افزایش ناهمسانی آنها نیز دست و پنجه نرم کنند؛ در عین حال که باید بازار جذب دانشجو را از دست ندهند.
آموزش الکترونیکی عبارت است از ارائه محتوای آموزشی و تجربیات اساتید مجرب هر رشته از طریق تکنولوژی الکترونیک به دانشجویان علاقه مند، که این دانشجویان میتوانند در هر نقطه جهان از این آموزش ها بهره مند شوند.
از نگاهی دیگر یک سیستم آموزش از راه دور کاری جدید و هنرمندانه و راه حلی جامع میباشد که به موسساتی که خواهان حرکت در مسیر تکنولوژی روز و تغییر روش ها و محیط های آموزشی خود هستند، امکان دستیابی به شیوه های نوین آموزشی را فراهم مینماید.
اصطلاح آموزش الکترونیکی ، شامل لیست بزرگی از کاربردها و عملکردها از جمله آموزش مبتنی بر وب (web based training ) ، آموزش مبتنی بر کامپیوتر ، کلاس های مجازی (virtual claaroom) ، و همکاری های الکترونیکی (digital cooperation) است.
آموزش از راه دور هم اکنون سالهاست که در دنیا متداول و رایج است. اما ترکیب این نوع آموزش با اینترنت منجر به ابداع روش جدیدی از نحوه تدریس به نام e-learning شده است، این آموزش الکترونیکی در عین حال که بسیار موثر و کارآمد است از لحاظ تجاری نیز مقرون به صرفه بوده و به سرعت قابل دسترسی برای نمایش افراد از هر قشر و موقعیتی می باشد.
در این روش با استفاده از ارتباط دو طرفه در اینترنت مشکل محدودیت زمانی مرتفع شده و ارتباط میان استاد و دانشجو و همچنین همکلاسی ها مستقل از زمان و مکان خواهد بود. در این سیستم آموزشی دانشجویان میتوانند از طریق اینترنت در مرکز ثبت نام نموده ، از میان دروس ارائه شده انتخاب واحد نمایند ، جزوه درس مورد نظر را مطالعه نموده و از جلسات درس استاد استفاده نموده و در آخر دوره نیز امتحان بدهند.
همچنین میتوانند هر روز و هر لحظه که اراده نمایند با استاد و همکلاسی های خود ارتباط برقرار نموده و به تبادل نظر و مباحث گروهی پیرامون مفاد درسی و یا تمرین های داده شده از طرف استاد ، بوسیله اینترنت بپردازند.

افزایش دسترسی به آموزش
فناوری اطلاعات به خدمت موسسات آموزشی در آمده تا آنها را در مواجهه با چالش ها جدی تقاضا برای افزایش میزان دسترسی به آموزش یاری دهد. رشد جمعیت علاقمند به آموزش در مدارج بالاتر ، رشد نیروی کار نیازمند به باز آموزی ، رشد طبیعی جمعیت در مناطق جغرافیایی و ارائه فرصت ها و نیاز های جهانی برای برنامه های تخصصی ، از جمله علل و عواملی هستند که تقاضا برای افزایش میزان دسترسی به آموزش را تشدید می کنند. جدای از این دلایل ، فناوری باید قادر به انجام امور زیر باشد:
۱- دسترسی را برای فراگیرانی که به محل موسسه آموزشی نمی توانند بیایند امکان پذیر نماید.
۲- با یک ساختار مشخص ، بتواند به تعداد بیشتری از متقاضیان ارائه خدمت کند.
۳- از هدف یادگیری در طول عمر پشتیبانی کند.

بهبود شاخص های کیفی در چرخه آموزش یادگیری
در یادگیری الکترونیکی ، افرایش میران دسترسی به آموزش به بهای پایین آمدن کیفیت آموزش و نامطلوب بودن خروجی های سیستم تمام نمی شود. بلکه همزمان با افزایش امکان دسترسی ، استانداردهای کیفی آموزش با اطمینان بیشتری حفظ شده و شاخص های کیفی بهبود می یابند.

فهرست محتوا :
پیشگفتار
چکیده
آموزش الکترونیکی ( E-Learning ) چیست؟
افزایش دسترسی به آموزش
بهبود شاخص های کیفی درچرخه آموزش و یادگیری
کنترل هزینه ها
تعریف بیشتر آموزش الکترونیکی به گفته کارشناسان مختلف
مزایای مهم آموزش الکترونیکی چیست ؟
هزینه های آموزشی
امکانات آموزشی
مراحلی که دانشجویان باید طی کنند
نظرات یک کارشناس
آموزش از طریق وب
Self-Paced E-Learning
Live E-Learning
نرم افزارهای موجود
نرم افزارهای اشتراکی
نحوه تهیه نرم افزار مورد نیاز
آموزش از راه دور
تعریف و پبشینه موضوع
عوامل پیداش نظام آموزش از راه دور
مــزایــای آموزش از راه دور
روش های آموزش و یادگیری از راه دور
ابزارهای آموزش از راه دور
عوامل اصلی در فرآیند آموزش از راه دور
مشکلات آموزش از راه دور
آینده فن آوری اطلاعات در آموزش
دانشگاه های مجازی
چرا دانشگاه مجازی؟
اجزای دانشگاه های مجازی
برگزاری امتحانات از طریق اینترنت
روش کارنامه مجازی ‘برای اعلام نتایج آزمون ها در شبکه اینترنت’
ایده اصلی و مزایا
کاربرد
پیاده سازی
نتیجه
خلاصه
منابع

تعداد صفحات : ۸۸
نوع فایل : ورد ۲۰۰۳ (.doc)