مقیاس در پرسپکتیو

در عمل، برای ساختن پرسپکتیو اشیا واقعی که دنیای ما را احاطه کرده اند نمی توان فقط به مسائلی از قبیل مسائل موضعی اکتفا کرد . ضروری است که تصویر نه فقط فرم هر جسم را نشان دهد بلکه تناسب های اندازه ای آن جسم را نیز چه نسبت به اجزا خود جسم با یکدیگر و چه نسبت به اجسام دیگر به خوبی بازگو کند .
مسائلی که در این مورد پیش می آیند ممکن است یا مربوط به ساختن پرسپکتیو اجسام از روی اندازه های معین آن باشند و یا مربوط به پیدا کردن اندازه های واقعی جسمی از روی پرسپکتیو آن . چنین مسائلی عموما مسائل متری نامیده می شوند . یکی از راه حل های مسائل متری ، ستعمال مقیاس است که امکان می دهد تناسب بین اندازه های طبیعی جسم و اندازه خطی پرسپکتیو جسم رسم شده را برقرار کرد .
در درس حاضر ما طرز ساختن مقیاس خطی پرسپکتیوی را یاد می گیریم . در شکل زیر جسمی که به فرم خط مستقیم می باشد نشان داده شده است . این جسم نخست موازی صفحه تابلو ، در وضعیت B1A1 قرار دارد . سپس در حد صفحه شعاعی ، روی محور B1 چرخیده و با تشکیل دادن زاویه ای دلخواه نسبت به سطح تابلو به وضع B1,A1 دیپرم در آمده است . از شکل زیر معلوم است که طول تصویر یک جسم بر روی صفحه تابلو نسبت به زاویه ای که آن جسم با صفحه تابلو می تواند داشته باشد متغیر است .
یافتن فاصله آن جسم نسبت به تابلو تغییر می کند . از اینجا نتیجه می گیریم که واحد طبیعی ، مقیاس خطی ، در پرسپکتیو دارای اندازه متغیر است . این اندازه در دو حال تغییر می کند .
اولا نسبت به زاویه ای که جسم مورد نظر با صفحه تابلو دارد یعنی همانطور که در شکل ۱ دیدیم طول تصویر یک شی عمود و سطح جسمی با کم شدن زاویه آن نسبت به سطح جسمی کوتاه تر می شود .
ثانیا طول تصویر با تغییر بافت یکنواخت فاصله نقاط آن از تابلو تغییر می یابد . مثلا هر چه خطی از تابلو دورتر شود ( در حال موازی بودن با آن ) تصویر آن در روی تابلو کوچکتر و هر چه نزدیکتر شود . طول تصویر برعکس زیادتر خواهد شد . شکل ۲ این موضوع را به خوبی نشان می دهد .
بدین ترتیب اگر بخواهیم از روی تصویر یک جسم فواصل نقاط آن را به کمک مقیاس تعیین کنیم ، ضروری است که طرز ساختن مقیاس را در پرسپکتیو .هم نسبت به وضعی که خطوط مستقیم از لحاظ جهت دارند و هم نسبت به فاصله شان از تابلو به خوبی بدانیم .
اکنون طرق اندازه گیری طول خطوطی را که در سه جهت عمده در فضای جسمی قرار دارند توسط مقیاس بررسی می کنیم . سه جهتی که آنان را جهات عمده می شماریم از این قرارند :
۱- جهت خطوط مستقیمی که عمود بر صفحه تابلو باشد چنین جهتی را جهت عمق می نامند .
۲- جهت خطوط مستقیمی که موازی قاعده تابلو باشند . چنین جهتی را جهت پهنا می نامند .
۳- جهت خطوط قائم بر سطح جسمی که چنین جهتی را جهت ارتفاع می نامند .
متناسب با شرح بالا مقیاس های پرسپکتیو را که در جهات نامبرده ساخته شده باشند مقیاس عمق ، مقیاس پهنا و مقیاس ارتفاع می نامیم . اینک به شرح هر یک از این مقیاس ها می پردازیم .

تعداد صفحات : ۲۷
نوع فایل : ورد ۲۰۰۳ (.doc)
حجم فایل : ۱٫۲۶ مگابایت
**توجه : تمامی شکل ها در داخل فایل موجود است