طرح توجیهی آبکاری فلزات

فرآیند آبکاری الکتریکی بر روی فلزات اساساً برای رسوب دادن نیکل، طلا یا نقره روی جواهر آلات و دوچرخه و چاقو به کار رفت مهارت علمی سازندگان انگلیسی، آلمانی و آمریکایی و مرغوبیت ممتاز محصول آنها این فرآیند را عمومیت داد تا امروزه آبکاری الکتریکی تا حدی توسعه یافته است که نه تنها مرحله نهایی تولید بعضی از محصولات است بلکه برای ایجاد پوشش‌های محافظتی مثل کادیوم، کروم، روی و طلا روی قطعات به کار می‌رود.

اساس آبکاری الکتریکی به این صورت است که برای عبور جریان مستقیم از یک الکترولیت فلز محلول در آن روی کاتد رسوب کرده و متعاقباً مقداری از فلز آن وارد محصول می‌شود این ترکیب الکترولیت ثابت می‌ماند.

آبکاری الکتریکی برای ایجاد پوشش‌های تزئینی، محافظ، اصلاح سطوح سائیده شده یا اضافه ماشین کاری شده، قطعه سازی یا به عبارتی شکل دهی الکتریکی قطعات که دارای زوایا، ابعاد دقیق و سطوح طرح‌دار (صفحات چوبی) هستند.

عملیات آندکاری، تمیز کاری الکترولیتی، پرداخت الکترولیتی، اسیدشویی آندی، استخراج و تصفیه فلزات به کار می‌رود. حدود ۳/۴ تولید مس و ۱/۴سرب جهان با استفاده از فرآیند الکترولیز تولید می‌گردد.

معرفی اجمالی آبکاری فلزات

آبکاری الکتریکی فرآیندی است که در آن با استفاده از جریان برق لایه نازکی از فلز روی سطح فلز پایه رسوب داده می شود. جریان برق و عوامل احیاء کننده‌ای که در این فرآیند مصرف می شوند ارزان هستند این عمل توجیه اقتصادی خوبی برای توسعه این روش است.

فرآیند آبکاری الکتریکی شامل سه مرحله آماده سازی، آبکاری و مراحل نهایی می باشد. مرحله آماده سازی که جهت رفع آلودگی از روی سطح فلز پایه انجام می گیرد شامل مراحل پولیش کردن، چربی گیری و زنگ‌بری می باشد. در مرحله آبکاری نیز عملیات پوشش دهی توسط جریان مستقیم انجام گرفته و مراحل نهای شامل شستشو و موارد لازم دیگر خواهد بود.

به دلیل وجود برخی مواد سمی در داخل تانک های آبکاری، مسئله تصفیه پساب این گونه واحدها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد و همچنین کنترل کیفیت جهت به دست آوردن محصولات مطلوب از اهمیت زیادی برخوردار است.

معرفی صنعت آبکاری (محصول)

فلزاتی که به وسیله آبکاری الکتریکی و به عنوان روکش به کار می‌روند فراوان و متنوع می‌باشند که تعدادی از آنها کاربردهای محدود و تعداد دیگر دارای کاربردهای گسترده صنعتی می‌باشند. این فلزات ممکن است به صورت خالص و یا آلیاژ بر سطح قطعات پایه روکش شوند تحقق این امر به اهداف آبکاری و کیفیت مورد نظر بستگی دارد.

انواع فلزات صنعتی که به منظور حفاظت از خوردگی و یا ایجاد سطح مناسب در مواردی تزئینی انتخاب می‌شوند. هر یک از این فلزات دارای خواص فیزیکی ـ شیمیایی مخصوص به خود هستند که قطعاً پوشش داده تأثیر تعیین کننده‌ای خواهند داشت.

تزئین و حفاظت از فلز پایه یکی از اهداف انجام آبکاری الکتریکی می‌باشد با توجه به کاربردهای بسیار فراوان قطعات آهنی و فولاد در صنایع گوناگون همچنین لزوم حفاظت از این قطعات و نیز با تعمق در محتویات جدول شماره ۴-۲ روکش‌های روی و کروم و نیکل به عنوان روکش‌های منتخب در این طرح مطرح می‌باشند که گزینش آنها به مبنای کاربرد، نیاز بازار، هزینه مناسب و فرآیند‌های متنوع و رواج آبکاری الکتریکی با این روکش‌ها می‌باشد و قطعاً انتخاب آنها دلیل به این نخواهد بود که فلزات نام برده قابلیت پاسخ‌گویی در برابر شرایط را دارا می‌باشند و فلزات دیگر هر یک در موارد کاربرد خود نقش تعیین کننده‌ای دارند.